Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Sapin(-d'Andalousìo)
Abies pinsapo
Pinaceae
Àutri noum : Sap, Sapino, Sapi, Abet.
Noms en français : Sapin d'Andalousie, Pinsapo.
Descripcioun :Lou sapin-d'Andalousìo trachis naturalamen en Espagno e au Marrò. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso o un escoubihoun dóu meme biais que la serento. Lou bout di fueio soun un pau pougnènt e li bourroun resinous. Coumpara emé lou sapin dóu nostre e emé la serento que li pigno pendoulon.
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino.
Port : Aubre
Taio : 10 à 30 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino mediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Abies pinsapo Boiss., 1838